Τον Ιούλιο του 520 π.Χ., στην ωβά Μεσόα της Σπάρτης, γεννήθηκε ο γιος του ευγενούς Ιπποκλή και της Ξενοπείθιας. Λίγες μέρες αργότερα, το νεογέννητο εξετάστηκε από τους Φιλέτες της ωβάς και κρίθηκε κατάλληλο να κατέχει κλήρο, να μετέχει στην Αγωγή και να υπερασπιστεί στο μέλλον -όποτε το απαιτήσει η πατρίδα- τα όσια και ιερά της Λακεδαιμώνας. Το όνομα που του δόθηκε ήταν Αρχίας. Αυτός είναι ο κορμός, ο κεντρικός ήρωας, γύρω από τον οποίο ο Χαρίτων Γιωτάκης έχει χτίσει το μυθιστόρημά του «Σπαρτιάτες οι σκλάβοι του πολέμου» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Χριστάκη το Φεβρουάριο του 2013.
Επιστρέφοντας στην ιστορία μας βλέπουμε τον Αρχία από τα γεννοφάσκια του ακόμα να προετοιμάζεται και να τον προετοιμάζουν για όσα τον περίμεναν στο μέλλον. Για όσα περίμεναν κάθε άρρεν τέκνο που κάποια στιγμή, μετά από χρόνια σκληρής-απάνθρωπης εκπαίδευσης, θα γινόταν Όμοιος όπως ο πατέρας του. Επίσημα η εκπαίδευση στην Αγωγή ξεκινούσε όταν το παιδί συμπλήρωνε τα επτά του χρόνια…
…
«Από αυτή τη μέρα και για πάντα ανήκετε στην Πόλη. Εδώ θα μάθετε ότι δεν είστε τίποτα, εάν δεν μπορέσετε να γίνετε άξιοι οπλίτες. Η ζωή σας ανήκει πλέον σε όλους τους πολίτες της Σπάρτης. Οι εκπαιδευόμενοι δεν μιλούν μεταξύ τους μα ούτε και με κανέναν άλλον, παρά μόνο εάν κάποιος τους διατάξει να το κάνουν. Πηγαίνουν παντού τρέχοντας και έχουν πάντα σκυμμένο το κεφάλι τους. Και τέλος αυτό που ποτέ δεν θα πρέπει να ξεχάσετε είναι ότι ο εκπαιδευόμενος εκτελεί την οποιαδήποτε διαταγή χωρίς αντιλογία!» γάβγισε ο Παιδονόμος και έφυγε με αργό βήμα. Τότε ο επικεφαλής Είρενας γύρισε νευρικά προς το μέρος τους και διέταξε: «Σύνταξις». Εκείνη τη στιγμή όλα τα παιδιά κατάλαβαν ότι είχαν βρεθεί σε μια κόλαση δίχως γυρισμό!
…
Η εκπαίδευση στην αγωγή τελείωνε στα δεκαοκτώ τους χρόνια με το ξύλο, τις φωνές, τις τιμωρίες να βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη, ενώ τόσο οι σωματικές όσο και οι ψυχολογικές δοκιμασίες διαγωνίζονταν μεταξύ τους στο πόσο σκληρές είναι. Η αμιγώς στρατιωτική εκπαίδευση ξεκινούσε στα δώδεκα. Τότε ήταν που ο Αρχίας έμεινε ορφανός από πατέρα καθώς εκείνος σκοτώθηκε πολεμώντας όπως άρμοζε σε έναν Σπαρτιάτη.
Δύο χρόνια αργότερα, στα δεκατέσσερά του, συναντήθηκε σε ένα συσσίτιο (δείπνο) με τον Λεωνίδα. Τον Λεωνίδα που ήταν ήδη Όμοιος, γιος βασιλέα αλλά όχι και διάδοχος, ως μη πρωτότοκος. Αυτά βέβαια στα 506 π.Χ. γιατί αργότερα…
Προς το παρόν ο Λεωνίδας έγινε εραστής (σύμβουλος, προστάτης, μέντορας) του νεαρού Αρχία. Με τις παρεμβάσεις και τις συμβουλές του εραστή του, ο Αρχίας τελείωσε την αγωγή, έγινε Είρενας (στρατιώτης της Σπάρτης) και ένα μήνα αργότερα έγινε δεκτός ως δόκιμος της Κρυπτείας. Εκεί ξεκίνησε μια δεύτερη εκπαίδευση ιδιαιτέρως σκληρότερη από την προηγούμενη…
…
Σας επέλεξαν να δοκιμαστείτε και ίσως, εάν τα καταφέρετε, να ενταχθείτε στην περιώνυμη ειδική ομάδα της Πόλης μας, την Κρυπτεία. Η ομάδα αυτή αναλαμβάνει αποστολές ανορθόδοξες που άλλοι πολεμιστές δεν μπορούν να φέρουν σε πέρας. Μέσα στα καθήκοντά της είναι η κατασκοπία, η φύλαξη καίριων σημείων, υλικών και προσώπων, η καταστολή της δράσης αντίπαλων κατασκόπων, απαγωγές σημαινόντων προσώπων, εκτελέσεις εχθρών της Πατρίδος εντός και εκτός λακωνικής επικράτειας, ανίχνευση όλων των ειδών, δολιοφθορές, ιχνηλασία και, κυρίως, ενέργειες ανορθόδοξου πολέμου.
…
Ο Αρχίας ήταν τότε δεκαεννέα χρονών και μέχρι να αφήσει την τελευταία του πνοή εικοσιένα χρόνια αργότερα στις Θερμοπύλες στεκόμενος δίπλα στον Λεωνίδα, έχει να διανύσει έναν μακρύ, επίπονο και γεμάτο συγκινήσεις δρόμο. Τον δρόμο που ξετυλίγεται στις 584 σελίδες του ιστορικού αυτού μυθιστορήματος.
Ο συγγραφέας δεν μας μεταφέρει απλά σε μια μακρινή εποχή αναμασώντας πράγματα που έχουμε διδαχθεί στο σχολείο. Μέσα από το απόσταγμα βαθιάς έρευνας που είναι το μυθιστόρημά του μας δίνει μια πεντακάθαρη εικόνα σχετική με την Σπάρτη, τον τρόπο ζωής εκεί, τις πολιτικές και στρατιωτικές πρακτικές! Μια εικόνα σαφώς πιο κοντά στην ιστορική πραγματικότητα σε σχέση με ανάλογα βιβλία ή κινηματογραφικά έργα. Το μεγαλείο εξ’ άλλου της Σπάρτης δεν βρίσκεται στην ευρέως γνωστή υπερβολή αλλά στην ανατριχιαστική αλήθεια του τρόπου ζωής εκείνων των μακρινών προγόνων μας.
Πιστεύοντας ότι όπως κι εγώ, θα το λατρέψετε από τις πρώτες σελίδες και θα το απολαύσετε μέχρι το οπισθόφυλλο, σας το προτείνω ανεπιφύλακτα όχι μόνο γιατί είναι ένα εξαιρετικό ιστορικό μυθιστόρημα. Αλλά και γιατί είναι γραμμένο από έναν Έλληνα για τους ένδοξους Έλληνες του παρελθόντος μας. Διαβάστε το!
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Σπάρτη, 520 π.Χ.
Στον οίκο του Ευγενούς Σπαρτιάτη Ιπποκλή γεννιέται ο γιος του, ο Αρχίας. Όπως όλα τα παιδιά της Πόλης, έτσι και αυτός θα ανατραφεί με μοναδικό σκοπό να γιγαντώσει το μεγαλείο της Λακεδαίμονος, κάνοντας την αρχή της μαθητείας του στο πιο φρικιαστικό σύστημα εκπαίδευσης παίδων όλων των εποχών, την Αγωγή! Μαζί με όλα τα αρσενικά παιδιά της Σπάρτης, ξεκινά η διαμόρφωση του σώματος, του πνεύματος, κυρίως όμως του χαρακτήρα του, με έναν διαρκή βιασμό της ψυχής του. Απελπιστικά μόνος, χωρίς τη μητρική αγάπη, της οποίας την ύπαρξη έχουν απαγορεύσει οι Σπαρτιάτισσες, βιώνει την απύθμενη ωμότητα της εκπαίδευσης, με μοναδικούς συντρόφους τον πόνο, τον φόβο και το αίμα! Ακολουθεί η εκπαίδευσή του στο κολαστήριο της Κρυπτείας, όπου νεκρώνονται τελειωτικά όλα του τα ανθρώπινα συναισθήματα. Ονομάζεται οπλίτης της Σπάρτης, ορκιζόμενος σε αυτήν απόλυτη πίστη και αναρριχάται σε όλα τα αξιώματα της Πόλης, ακολουθώντας τον μέντορά του και μελλοντικό Βασιλιά, τον Λεωνίδα. Για να επιβιώσει, αναγκάζεται να συμπράττει σε ανίερες συνεργασίες εκτελώντας κάθε είδους βιαιοπραγία. Καθώς ο περσικός κίνδυνος πλησιάζει, ο Αρχίας στηρίζει αναντίρρητα τις αποφάσεις του Λεωνίδα, ο οποίος, ευφυής και καινοτόμος, εφαρμόζει με αργές και προσεκτικές κινήσεις ένα πρωτοφανές σχέδιο για τα αυστηρά αλλά υποκριτικά δεδομένα της Πόλης τους. Το σχέδιο αυτό θα τους επιτρέψει, μετά από χρόνια, στα στενά των Θερμοπυλών, να παραπλανήσουν εχθρούς και συμμάχους, θέτοντας μυστικά σε εφαρμογή μια προμελετημένη και απίστευτα ριψοκίνδυνη στρατιωτική επιχείρηση, η οποία έμελλε να αποτελέσει τη βάση ενός νέου μη συμβατικού είδους μάχης, το οποίο έκτοτε ονομάζεται ανορθόδοξος πόλεμος…
